Бу күннэргэ Бүлүү хирургтара Арассыыйа уонна Саха сирин оройуоннааҕы балыыһаларын ортолоругар аан бастакынан сүһүөх оннугар эндопротез олордуутун курдук мэдиссиинэ үрдүк технологиялаах эпэрээссийэлэрин оҥордулар.
2023 сыл ахсынньы 22-23 күннэрэ Бүлүү балыыһатын историятыгар биир уһулуччулаах бэлиэ күннэр быһыыларынан үйэ-саас тухары хаалыахтара. Бүлүү оройуоннааҕы балыыһатын травматология куойкалаах хирургическай отделениетын травматолог-хирургтара Николай Григорьев, Семен Макаров, быраас-анестезиолог Валентин Иванов улуус балыыһаларын историяларыгар аан бастакынан өттүк сүһүөҕүн иэччэҕин эндопротезка уларытар уустук эпэрээссийэлэри оҥордулар.
Саха сиригэр билигин сүһүөх уларытыыга мэдиссиинэ үрдүк технологиялаах эпэрээссийэлэрин Дьокуускайга 2 №-дээх өрөспүүбүлүкэтээҕи балыыһатыгар баһылаабыттара биллэр. Бүлүү балыыһатыгар тыа сиригэр мэдиссиинэ үрдүк технологиялаах эпэрээссийэлэрин оҥорорго аныгы балыыһа комплекса тутуллубута, мэдиссиинэ билиҥҥи тэриллэринэн хааччыллыы, быраастары уустук эпэрээссийэлэри оҥорорго үөрэттэрии, эндопротез оҥоруутугар лисиэнсийэ ылыы, эндопротезтары атыылаһыы уонна да атын элбэх тэрээһин үлэ төрүөт буолла.
…2023 сыл олунньу ыйыгар Бүлүү куоратыгар балыыһа комплексын бастакы уочарата үлэҕэ киирбитэ. Өр сылларга тутуута тохтоон турбут эбийиэк Ил Дархан Айсен Николаев быһаччы дьаһайыытынан «Доруобуйа» национальнай бырайыакка киллэриллэн, салгыы тутуллубута, силигин сиппитэ.
Эпэрээссийэлэри оҥорууга 2 №-дээх өрөспүүбүлүкэтээҕи балыыһа быраастара быһаччы кыттан уонна Интернет көмөтүнэн көрөн олорон сүбэлээн-амалаан күүс-көмө буоллулар. Бүлүү хирургтара барыта үс олохтоох ыарыһах өттүктэрин иэччэҕин эндопротезка уларыттылар.
П.А.Петров аатынан Бүлүү оройуоннааҕы балыыһатын кылаабынай бырааһа, Ил Түмэн депутата Егор Григорьев Ил Дархан Айсен Николаевка биэрбит тылларын толорбуттарын эттэ:
— Ил Дархан Айсен Николаев быйыл Бүлүү балыыһатын комплексын көрө-истэ сырыттаҕына, сыл бүтүүтэ эндопротез эпэрээссийэлэрин оҥоруохпут диэн эрэннэрбиппит, тылбытын толордубут. Бүгүн балыыһа, улуус историятыгар киирэр биир бэлиэ түгэн буолла. Бүлүү, ыаллыы сытар улуустар олохтоохторо мэдиссиинэ үрдүк технологияларын туһанар кыахтаммыттарын бэлиэтиэм этэ. Кэлэр өттүгэр тобукка уонна да атын сүһүөхтэргэ эпэрээссийэлэри оҥорорго былаанныыбыт.
Бүгүн Ил Дархан Айсен Николаев Саха Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай Мунньаҕар—Ил Түмэҥҥэ туһаайан этиитигэр өрөспүүбүлүкэ инники сайдыытыгар, доруобуйа харыстабылыгар сыһыаннаах этиилэрин, ол иһигэр, улуустарга саҥа балыыһалары тутан киллэрэн иһиэххэ диэн этиитин сэргээтим. «Доруобуйа» национальнай бырайыагынан улуустарга уустук эпэрээссийэлэри оҥорор кыах бэрилиннэ диэххэ наада.
Уустук эпэрээссийэлэри ыытыыга быһаччы сыһыаннаах Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх бырааһа, РФ доруобуйа харыстабылын туйгуна, уопуттаах анестезиолог—быраас Валентин Иванов санаатын үллэһиннэ:
—Бүлүү балыыһатыгар бырааһынан үлэлээбитим 40-ча сыл буолла. Сүһүөх уларытыытын курдук үрдүк технологиялаах эпэрээссийэлэри 2 №-дээх өрөспүүбүлүкэтээҕи балыыһа уонна оҕо клиниката оҥорор көҥүллээхтэр. Бүлүү хирургическай отделениета Саха сиригэр үһүс буолбутун бэлиэтиэм этэ. Бүгүн биһиэхэ историческай суолталаах күн үүннэ. Дьокуускай уопуттаах быраастара ыйан-кэрдэн биэрбиттэрэ кэлэр өттүгэр төһүү буолуоҕа. Нэһилиэнньэҕэ мэдиссиинэ олус үчүгэй уонна туһалаах көмөтө оҥоһуллар буолла.
Урут өттүктэрин иэччэҕин уларыттара Бүлүү олохтоохторо Дьокуускайга баралларыгар-кэлэллэригэр элбэх уустуктары, эрэйи көрсөллөрө. Билигин ыраах барбакка дойдуларыгар үрдүттэн оҥорторор кыахтаннылар.
Чинэкэ олохтооҕо Галина Кучутова сааскыттан өттүгэ остеоартроз буолан эрэйдэммитин, эпэрээссийэ оҥорбут Бүлүү хирурдарыгар махтанарын этиннэ:
— Миигин бүгүн Бүлүүгэ эпэрээссийэлээтилэр. Дойдубар эпэрээссийэлээбит хирурдарга, балыыһа салалтатыгар, кэлэктиибигэр улахан махталбын тиэрдэбин. Бастаан Дьокуускайга эпэрээссийэҕэ уочаракка турбутум, онтон ырааппакка манна оҥортордум, барыта этэҥҥэ буолуо диэн эрэллээхпин.
Интернетинэн киирэн эпэрээссийэ ыытылларын билсэ олорор 2 №-дээх өрөспүүбүлүкэтээҕи балыыһа кылаабынай бырааһа Иван Иванов Бүлүү быраастарын оройуоннааҕы балыыһалар ортолоругар бастакынан уустук эпэрээссийэниыыппыттарынан эҕэрдэлээтэ уонна РФ оройуоннарынбалыыһаларыгар маннык уустук эпэрээссийэ оҥоһуллубатын бэлиэтээтэ.
Бүлүү хирургтарыгар быһаччы сүбэлээн көмөлөспүт 2 №-дээх өрөспүүбүлүкэтээҕи балыыһа ортопед-травматолога Айал Винокуров эпэрээссийэлэр бэрт үрдүк таһымнаахтык оҥоһуллубуттарын бэлиэтээ:
— Барыта үрдүк таһымҥа ааста, Бүлүү быраастараүрдүк квалификациялаахтарын көрдөрдүлэр. Эһиэхэ уустук эпэрээссийэлэри ыытарга саҥа балыыһалааххыт, мэдиссиинэ араас тэриллэрэ бааллар. Кэлэр өттүүгэр өссө элбэх эпэрээссийэ оҥоһуллуо.
Ити курдук, Бүлүү балыыһатын быраастара тыа сиригэр эндопротез олордуутун курдук уустук эпэрээссийэлэри оҥорууну баһылаабыттара ааһан эрэр 2023 сыл биир улахан ситиһиитинэн буолла.
Николай Куприянов.