Быйыл Арассыыйаҕа дьиэ кэргэн, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр оҕо саас сыллара биллэриллэн, кэнчээри ыччаттарбытыгар, инники эрэллэрбитигэр — оҕолорбутугар анаан сыл устата араас тэрээһиннэр тиһигин быспакка ыытыллыахтара.
Чинэкэ нэһилиэгэр П.П. Николаев аатынан «Кыталык» норуот айымньытын дьиэтигэр оҕолорго улуустааҕы «Дьэргэлгэн» куонкурус ситиһиилээхтик ыытылынна. Онно биһиги Тылгыныбыт нэһилиэгиттэн, М.Н.Жирков аатынан Бүлүүтээҕи оҕо ойуулуур-дьүһүннүүр оскуолатын Тылгынытааҕы филиалыттан «Күнчээн» оҕо үҥкүүтүн ансаамбыла ситиһиилээхтик кыттан кэллэ.
Үҥкүү… Үөрүү, көтүү, үрдүк үктэл…
Үҥкүү диэтибит даҕаны, чахчы, бу тыллар бары бааллар. Ама ким үөрбэт-көппөт буолуой? Халлааҥҥа кыырайа көтөр кыталык кыыл курдук көтө-дайа үҥкүүлүүр имигэсчээн үҥкүүһүт оҕолору көрөн?
Биһиги оскуолабытыгар «Күнчээн» оҕо үҥкүүтүн ансаамбыла тэриллибитэ ыраатта. Ансаамбылга хас көлүөнэ оҕо үҥкүүлээн ааспытын ааҕан сиппэппит. Сылтан сыл саҥа оҕолор киирэллэр. Билигин ансаамбылы эдэр хореограф Айталы Викторовна Филиппова салайар. Оҕолор ансаамбылга саастарынан бөлөххө арахсан дьарыктаналлар. Чинэкэҕэ ыытыллыбыт «Дьэргэлгэн» куонкуруска «Күнчээн» ансаамбыл, «Хотугу” үҥкүүнэн («Северный танец») 2-с истиэпэннээх лауреат үрдүк аатын ылла. Оҕолорбут маладьыастар. Маны таһынан, «Дьөһөгөй» үҥкүүнэн ситиһиилээхтик кыттан, кырачаан оҕолорбут үрдүк сыанаҕа сүрэхтэниини аастылар. Үҥкүүһүт оҕолорбутугар өссө да ситиһиилэри баҕарабыт.
«Күнчээн» үҥкүү ансаамбылын выпускницата, ансамбль солистката, орто оскуола 9 кылааһын бастыҥ үөрэнээччитэ Мия Кононова, «Түһүлгэ» сынньалаҥ киин иһинэн, Марианна Макаровна Иванова салалтатынан үҥкүүнэн утумнаахтык дьарыктанар. Мия кыра эрдэҕиттэн үҥкүүлүүрүн олус сөбүлүүр, араас күрэхтэһиилэргэ ситиһиилээхтик кыттар. Чинэкэҕэ үҥкүү категориятыгар 1-с истиэпэннээх лауреат үрдүк аатын ылла. «Саха үҥкүүтэ» үҥкүүнү олус үчүгэйдик көтө-дайа үҥкүүлээтэ. Мияны бу үрдүк ситиһиитинэн эҕэрдэлиибит.
Ырыа үөскүүр ылланаары
Саха народнай поэта Семён Данилов этэн турар: “Ырыа-сүрэх төлөнө, Ырыа-санаа көҥүлэ. Ырыа тоҕо үөскүүрүй? Дьон сүрэҕэр тапталы, Дуолан дохсун санааны, Дьолу, күнү, чаҕылы Кымыс курдук кутаары, Ырыа үөскүүр ылланаары”. Чахчыта даҕаны, Сэмэн Данилов олус сөпкө да эппит эбит. Биһиги нэһилиэкпитигэр ылбаҕай ырыалыын доҕордоһор, ыллыыр дьоҕурдаах оҕолорбут элбэхтэр. Араас күрэхтэһиилэргэ кыттан ситиһии көтөллөнөн, төрөөбүт дойдуларын аар-саарга аатырдаллар.
Чинэкэҕэ ыытыллыбыт «Дьэргэлгэн» улуустааҕы куонкуруска 7-с кылаас үөрэнээччилэрэ Лущевская Ванесса – 2-с истиэпэннээх, Попов Ильдар 1-кы истиэпэннээх лауреат үрдүк аатын сүгэн, кыайыы өрөгөйүн биллилэр. Салайааччылар — М.М. Иванова уонна музыкальнай оскуола дириэктэрэ, преподователэ В.А. Иванов.
Оскуолабыт 5-с кылааһын үөрэнээччилэрэ кылааһынан ырыанан утумнаахтык дьарыктаналлар. Бу күрэххэ эмиэ ситиһиилээхтик кытыннылар. Ырыаһыт оҕолорго инникитин өссө үрдүк ситиһиилэр кэлиэхтэрэ турдаҕа. Оҕолору ырыаҕа Р.С. Иванова дьарыктыыр. Дьэ, бу курдук ырыа-үҥкүү доҕордоох, кэрэни кэрэхсиир, ырааһы ырыҥалыыр кырачаан оҕолорбутугар үгүс ситиһиилэри, кыайыылары- хотуулары баҕарыаххайыҥ. Ханна да барбыккыт иһин, тапталлаах Тылгыныгыт аатын аар-саарга аатырда туруҥ диэн алгыспытын аныыбыт, салайааччыларга айымньылаах үлэни баҕарабыт.
Теннис күрэхтэһиитин умнуллубат түгэннэрэ
Муус устар 6 күнүгэр аан дойду үрдүнэн остуол тенниһин күнэ бэлиэтэнэр. Бу олус сыраны-сылбаны, түргэн-тарҕан туттууну эрэйэр успуорт биир кэрэ көрүҥэ буолар. Ордук остуол тенниһэ оҕо-аймах кутун-сүрүн тутар. Билигин хас биирдии улууска теннис сайдыытыгар улахан хамсааһыны, үлэни тэрийэллэр.
Бүлүү куоратыгар «Химия » успуорт саалатын киэҥ уораҕайыгар, Бүлүү улууһун 2009 сыллааҕы уонна онтон кыра төрүөх оҕолорго аналлаах улуустааҕы теннис күрэхтэһиитэ үрдүк таһымнаахтык ааста. Биһиги оскуолабытыттан түөрт үөрэнээччи киирэн күрэхтэһэн кыайыы өрөгөйүн биллилэр. Ол курдук кыргыттарга 8-с кылаас үөрэнээччитэ Герасимова Христина 31 кыыстан 1-кы миэстэни ылан кыһыл көмүс мэтээлинэн, Грамотанан наҕараадаланна, чемпион үрдүк аатын ылла. Христина тенниһинэн дьарыктанар оскуола бастыҥ спортсменката буолар.
Уолаттарга 51 кыттааччыттан Григорьев Сайаан 5-с миэстэни, Матвеев Толя 8-с миэстэни, Васильев Богдан 10-с миэстэни ыллылар. Уолаттар маладьыастар, бу үчүгэй көрдөрүү. Өссө күүскэ дьарыктанан инникитин миэстэлэһэргэ сыал-сорук туруорунуохтара, уолаттарга эрэлбит улахан. Оҕолору быйылгы үөрэх дьылыттан теннискэ В.А. Андреев дьарыктыыр. Тренербитигэр махтанабыт. Футболист ыччаттар
Бүлүү куоратыгар «Эрчим» успуорт саалатыгар мини-футболга улуустааҕы холбоһук (комплекснай) спартакиада чэрчитинэн күрэхтэһии буолан ааста. Биһиги нэһилиэктэн 6 киһилээх хамаанданы, тренер Сергей Васильевич Тутукаров салайан киллэрэн көхтөөхтүк кытыннылар. Футбол — успуорт биир саамай тэнийбит уонна умсугутуулаах көрүҥэ буолар. Биһиги оҕолорбут, ыччаттарбыт уопут ылан, күүстээх хамаандалары кытта тэҥҥэ оонньоон, илин-кэлин түсүһэн бэркэ күрэхтэстилэр. Уопсай түмүккэ 14-с миэстэни ыллылар. Маладьыастар.
Тылгыныбыт нэһилиэгиттэн күрэхтэһиилэргэ ситиһиилээхтик кыттыбыт талааннаах оҕолорбутун өссө төгүл эҕэрдэлиибит. Өрүүтүн бу курдук кыайыы, ситиһии эрэ көтөллөнүҥ, оҕолору үөрэтэр, эрчийэр, дьарыктыыр салайааччыларга, тренердэргэ ситиһиини баҕарабыт.
Бачча элбэх оҕону төттөрү-таары таһар улахан эппиэтинэс буолар. Ол курдук сымнаҕас олбохтоох, сыыдам сырыылаах массыыналардаах суоппардарга — оскуола оптуобуһун суоппарыгар П.В.Матвеевка, чааһынай массыыналааах Д.Н. Филипповка, М.М. Мосовка төрөппүттэр ааттарыттан барҕа махтал буолуохтун. Тылгыны олохтоох дьаһалтатыгар (баһылык Иванов Е.А.) оҕолор күрэхтэһиилэргэ кытта баралларыгар уматыгынан көмөлөспүккүтүгэр дириҥ махтал. Өрүүтүн бу курдук бары биир сомоҕо буолан-оҕолорбутун, кэнчээри ыччаттарбытын өйүү туруоҕуҥ диэн баҕа санаабытын тиэрдэбит.
Виталина Григорьева.
Хаартыскаҕа Дмитрий Филиппов уонна Владимир Андреев түһэриилэрэ.